حفظ تعادل حیاتی

برچسب ها:  روان‌کاوی فروید

بیایید به اقتصاد روانی‌مان فکر کنیم؛ به نحوه‌ی خرج کردنِ پول روانمان، به سرمایه‌گذاری‌های روانی‌مان و به این‌که چه‌طور و برای چه چیزهایی وقت، توجه و انرژی می‌گذاریم. احوالِ ما را همین کیفیتِ اقتصاد روانی‌مان تعیین می‌کند. البته همیشه هم کنترلِ زیادی بر آن نداریم و خیلی وقت‌ها دچار اتلاف‌هایی می‌شویم که به سختی بتوان کاری برای‌شان کرد. همین‌جا است که بعضی از ما به سراغ روان‌پزشک یا روان‌درمانگر می‌رویم و از آن‌ها کمک می‌گیریم. اما بیایید تا جایی که می‌فهمیم و تا جایی که زورمان می‌رسد، سر از منطقِ سرمایه‌گذاری‌های روانی‌مان در بیاوریم و ببینیم آیا می‌شود به گونه‌ی متفاوتی سرمایه‌گذاری کرد یا نه، مخصوصاً این روزها که رمقی برای زندگی باقی نمانده و پیش از پیگیری هر اشتیاقی، همه‌ی توان و توجهمان صرف اندوه و ترس می‌شود.

فروید در آثارش از دو گونه انرژی روانی یا لیبیدو صحبت می‌کند: لیبیدوی معطوف به خود (ego-libido) و لیبیدوی معطوف به ابژه (object-libido). این یعنی روان نیاز دارد بخشی از انرژی‌اش را صرف خودش بکند و بخشی را صرف چیزهای دیگر (از آدم‌های دیگر گرفته تا حیوانات و اشیاء و …). مسئله‌ی مهم در این بین، ایجاد تعادلی حیاتی میان آن‌ها است. اما خیلی وقت‌ها این تعادل از میان می‌رود. گاهی توش و توانمان زیاده از حد صرفِ خودمان می‌شود و از دل آن خودشیفتگی افراطی، خودبیمارانگاری، و توهم و هذیان بیرون می‌آید و گاهی چنان جهان خارج همه انرژ‌ی‌مان را مصرف می‌کند که چیزی برای خودمان باقی نمی‌ماند و افسردگی و ملال یا دردهای روان‌تنی و بی‌میلی‌های شدید، جایگزین شور زندگی‌مان می‌شود. خیلی وقت‌ها هم چنان که گفتم، آن‌چه رخ می‌دهد اتلاف است، چه در درون و چه در بیرون. کاری که باید کرد، پی بردن به منطق این مصرف‌ها و اتلاف‌ها و تلاش برای تغییر دادن آن‌ها است.

مثلاً این روزها که جهانِ بی‌اندازه دیوانه‌وارِ آن بیرون دارد بخش زیادی از انرژی روانی ما را صرف خودش می‌کند، اگر حواسمان به حفظ این تعادل نباشد، بیش از آن‌چه ناگزیر است از پا در می‌آییم. این روزها اگر عامدانه و با برنامه‌ریزی، حتی با کارهای کوچک و ساده، بخشی کافی از انرژی روانی‌مان را صرف خودمان نکنیم، جهانِ بیرون کار خودش را می‌کند و از سر کنجکاوی، اضطراب، جاذبه‌ی غم و حتی احساس مسئولیتمان هم که شده، انرژی ضروری برای بقایمان را می‌بلعد و ما را کلافه و سردرگم باقی می‌گذارد.

اشتراک گذاری

نوشتهٔ قبلی
زندگی و خوشی، ایران و افغانستان
نوشته‌ی بعدی
چراهای بی‌پاسخ و انتظارات ناکام‌شده
edit_square

آثار دیگر

روان‌کاوی به روایت مدرسهٔ دوباتن

دسته بندی: آثار | کتاب ها نویسنده: آلن دوباتن مترجم: محمود مقدسی ناشر: کرگدن سال انتشار: ۱۴۰۲ خرید کتاب: لینک اوللینک دوملینک سوملینک چهارمتقریباً همۀ ما، از وقتی که به…

کتاب «درآمدی جدید به روان‌شناسی اخلاق»

دسته بندی: آثار | کتاب ها نویسنده: والری تیبریاوس مترجم: محمود مقدسی ناشر: انتشارات آسمان خیال سال انتشار: ۱۴۰۱ خرید کتاب: لینک اوللینک دوملینک سوملینک چهارماخلاق از منظری دیگر از…

جغرافیای تنهایی

مقاله‌ای از دکتر محمود مقدسی درباره فلسفه تنهایی، برگرفته از وب‌سایت و مجله‌ی «نگاه آفتاب»   همه‌ی ما تجربه‌ی تنهایی را داشته‌ایم. گاه از آن گریخته‌ایم و گاه به آن…