پناهِ امنِ خدا/دیگری

همیشه این بصیرت قرآنی برایم تأمل‌برانگیز بوده که می‌گوید: إِنَّ الاْءِنسَانَ لَیطْغَی اِن رَآهُ اسْتَغْنَی. حرفش این است که آدم تا می‌بیند روی پای خودش ایستاده و دست و پایش نمی‌لرزد، یادش می‌رود که خدایی هم هست یا پیشتر خدایی را صدا می‌زده و می‌شناخته. می‌گوید از تُردی و شکنندگی آدمی است که یک وقت‌هایی پناه می‌آورد به خدا. بعد که گرم و سیراب شد، بلند می‌شود و می‌رود پیِ کار خودش. از نگاه خدا که ببینی، طبعاً ایرادی ندارد. شاید همین حرف هم توی قرآن، گِله نباشد. لابد خدا این را گفته است برای یادآوری، که بگوید همه‌اش اینطور نیست که نیاز به پناه نداشته باشی. آدمی، ضعیفی و حتی ضعیف هم اگر نباشی این جهانی که من خلق کرده‌ام آنقدر سخت و پر سنگلاخ‌ هست که نتوانی همیشه روی پای خودت بایستی. می‌گوید حواسم هست، می‌دانم، نگرانِ برگشتنت نباش.

بصیرت الهیاتی‌اش به کنار، ما آدم‌ها همه‌جا همینیم. همیشه وقتی ترس‌ها و غم‌هایمان از حدّی بیشتر می‌شود، به آغوش امنی نیاز داریم که در برِمان بگیرد، آراممان کند و ما را از این همه تُردی و شکنندگی برهاند. برای همین هم یا می‌گردیم بین آدم‌ها و کسی را پیدا می‌کنیم، یا بر می‌گردیم به گذشته و چیزی از جنس مادرانگی و آغوشِ مراقب مادرمان را طلب می‌کنیم و یا به خدا پناه می‌بریم و در او آرام می‌گیریم. هیچ کس نیست که همیشه روی پای خودش بایستد. هیچ آدمی را توانِ چنین کاری نیست. هر آدمی همیشه به دربرگرفته‌شدن، پناه یافتن و حمل‌شدن توسطِ دیگری نیاز دارد. پای خدا که در میان باشد، بعد از پناه و قرار، دور هم که بشویم، چندان دغدغه ای نیست. یعنی از نگاه خدا نیست. امّا وقتی این پناه و امن را از آدم دیگری می‌گیریم باید بدانیم که او نیز به چنین حمل‌شدن و دربرگرفته‌شدنی نیاز دارد و بعد از این سرِ پا ایستادن، حواسمان باشد که طغیان نکنیم و حتی اگر با فاصله از او قدم بر می‌داریم مراقبِ لحظاتِ شکننده او هم باشیم. در نسبت با خدا اگر می‌توان طغیان کرد، در نسبت با دیگری نمی‌توان؛ یا خودش از دست می‌رود، یا بودنِ امنش برای ما. فراموشکاری و غرور در نسبت با دیگری، خیلی چیزها را خراب می‌کند.

اشتراک گذاری

نوشتهٔ قبلی
تمنّای یکپارچگی
نوشته‌ی بعدی
کتاب «دروغ‌هایی که به خود می‌گوییم»
list

آخرین مطالب

فیلم «Close»

نام فیلم: Close (نزدیک) (۲۰۲۲) فیلمی زیبا و عمیق از دوستی دو نوجوان. لئو و رمی سیزده ساله تعطیلات تابستانی طولانی را در صمیمیت معصومانه می‌گذرانند، اما در سال تحصیلی،…

فیلم «Dogville»

نام فیلم: Dogville فون‌تریه در این فیلم، رفتارهای تمامیت‌خواهانه‌ و منفعت‌طلبانه‌ی انسان را بی‌رحمانه کنکاش کرده و به تصویر می‌کشد. او به کاراکترهایش فرصت بی‌رحمی و قصاوت در حق دیگری…

فیلم «مُهر هفتم»

“مُهر هفتم” (The Seventh Seal)، اثری بی‌همتا از کارگردان معناگرای سوئدی، “اینگمار برگمان” است. فیلم در مورد یک شوالیه است که در کنار ساحلی به تنهایی مشغول بازی کردن شطرنج…

فیلم «کشتن مرغ مقلد»

نام فیلم: کشتن مرغ مقلد داستان: داستان در شهر کوچکی اتفاق می‎افتد، و از نگاه دختر یک وکیل سفیدپوست روایت می‌شود که دفاع از جوان سیاه‌پوستی را به عهده گرفته…

فیلم «Whiplash»

نام فیلم: Whiplash داستان: پسری در راه رسیدن به موفقیت در زمینه‌ی موسیقی (به‌عنوان یک درامر)، با استادی سخت‌گیر و خشن روبه‌رو می‌شود، که با فشار آوردن و ایجاد انگیزه‌ی…